Ayın Sanat Eseri – Aralık 2021 / Artwork of the Month – December 2021

Bu ay #GüvenlikPortalı’nın kapak fotoğrafı, ilk yapım tarihi 1800-1803 olan #SelimiyeKışlası.

İstanbul’da büyük kışlalar döneminin ilk eseri olarak kabul edilen Selimiye Kışlası, ilk olarak Sultan III. Selim tarafından 1800-1803 arasında, iki katlı ve kulesiz olarak inşa ettirilmiştir. Nizam-ı Cedid hareketi kapsamındaki modernleşmenin ve yeni askeri düzenin görsel alandaki yansıması ve yeni bir mekânsal tasvir olarak görülebilir.

Uzun yıllar yenileşme taraftarlarıyla eski sistemin savunucuları arasındaki gerilimin somutlaştığı Selimiye Kışlası, taraflar arasındaki mücadelenin etkilerini yıkılarak, kapıları sökülerek, fakat tekrar ve tekrar inşa edilerek yaşamış ve yansıtmıştır. 1807’de Kabakçı Mustafa İsyanı sonrası Nizam-ı Cedid hareketinin sona ermesiyle kışla tahribata uğratılmış ve hana dönüştürülmesi ferman çıkmıştır. II. Mahmud ile birlikte 1808’te bina onarılmış ve Sekban-ı Cedid askerlerine verilmiştir. Bu uzun süreli olmamış, Yeniçeri İsyanı sonucu bina yakılmış ve 1809’da enkazı ve arazisi satışa çıkarılmıştır.

1826’da arazi yeniden kamulaştırılarak bina bu sefer kuleleriyle inşa edilmiş ve 1829’da açılmıştır. Bu dönemin baş mimarı olarak Seyyid Abdulhalim Efendi’nin ismi geçmekle birlikte, binanın Balyan ailesinin ismini ilk duyuran mimar Krikor “Amira” Balyan’ın eseri olduğu da ifade edilir. 1830’lara kadar yenilik karşıtlarının dirençleri nedeniyle farklı isimlerle anılan, ismini dahi kazanamamış olan yapı, bu tarihten sonra Selimiye Kışlak-ı Alisi, Selimiye Kışla-ı Hümayunu olarak anılmaya başlanarak günümüzdeki ismine kavuşmuştur.

Selimiye Kışlası, mimarisiyle bir yandan askeri düzeni, diğer yandan da kütlesiyle görkemi bünyesinde taşır. Devletin ve ordunun gücü, büyüklüğü ve sağlam yapısının görsel yansıması gibidir. Kışla kareye yakın dikdörtgen planlı, 200’e 267 metre ölçülerinde geniş bir iç avluya sahip, 3 bin pencereli ve 228 büyük odalı, dört köşesinde yedişer katli, 43 metre uzunluğunda birer kulesi bulunan geniş bir yapıdır. Kulelerin tepesinde minare külahı benzeri dilimli çatı bulunur. Kulelerden ikisi Sultan II. Mahmud, diğer ikisiyse Sultan Abdülmecid dönemlerinde tamamlanmıştır.

Kışla çeşitli dönemlerde farklı kullanımlara şahit olmuştur. Kırım Savaşı sırasında 1853-1856 arası İngiliz askerlerin ikameti ve tedavileri için kullanılmış, 1854’te Florance Nightingale hasta askerlere bakmak üzere gelerek Kuzey-Batı kulesinde kalmıştır. Bu kule halen Florence Nightingale müzesi olarak işlev vermektedir. 1921’de ve 1950’de Balkan göçmenleri burada konaklamışlardır. 1959-63 arası askeri ortaokul yapılan bina, 1964’ten beri TSK Birinci Ordu Komutanlığı Karargâhıdır. Güney-batı kulesinde ise Selimiye Askeri Ortaokulu Müzesi yer almaktadır.

Kaynakça:

Gözde Ramazanoğlu, “Osmanlı Yenileşme Hareketleri İçerisinde Selimiye Kışlası ve Yerleşim Alanı”, YTU, Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2003.

Gözde Ramazanoğlu, “Selimiye Kışlası: İstanbul’da XIX. yüzyılın ilk yarısında inşa edilen kışla”, İslam Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/selimiye-kislasi.

Filiz Güneri, “İstanbul Selimiye Kışlası ve Selimiye Camii”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Bitirme Tezi, 1966, http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/04016.pdf.

M. Gözde Ramazanoğlu, “Üsküdar’da Muallem Bostaniyan (Selimiye) Kışlası (1800-1809), Üsküdar Sempozyumu IV, https://www.academia.edu/8767003/%C3%9Csk%C3%BCdarda_Muallem_Bostaniyan_Selimiye_K%C4%B1%C5%9Flas%C4%B1_1800_1809_

 

***

 

This month’s cover photo of #SecurityPortal is #SelimiyeBarracks, originally built in 1800-1803.

Selimiye Barracks, which is accepted as the first work of the great barracks period in Istanbul, was first built by Sultan Selim III between 1800-1803, with two floors and no tower. It can be seen as a visual reflection and a new spatial description of the reforms and new military order within the scope of the Nizam-ı Cedid movement.

Selimiye Barracks, where the tension between the supporters of reforms and the defenders of the old system became visible, lived and reflected the effects of the struggle between the parties by demolishing, dismantling the doors, but reconstructing them again and again. After the Kabakçı Mustafa uprising in 1807, with the end of the Nizam-ı Cedid movement, the barracks were destroyed and an edict was issued to turn it into an inn. With Mahmud II, the building was repaired in 1808 and given to Sekban-ı Cedid soldiers. This did not last long, as a result of the Janissary revolt, the building was burned and its wreckage and land were put up for sale in 1809.

The land was expropriated again in 1826 and the building was built this time with towers and opened in 1829. Although the name of Seyyid Abdulhalim Efendi is mentioned as the chief architect of this period, it is also stated that the building is the work of the architect Krikor “Amira” Balyan, who first announced the name of the Balyan family. The building, which was known by different names until the 1830s due to the resistance of the opponents of reform, and which could not even win its name, became known as Selimiye Kışlak-ı Alisi, Selimiye Kışla-ı Hümayunu after this date and thus gained its current name.

Selimiye Barracks carries order with its architecture on the one hand and splendor with its mass on the other. It is like a visual reflection of the power, size, and solid structure of the state and the army. The barracks is a large building with a rectangular plan close to a square, with a large inner courtyard measuring 200 by 267 meters, with 3,000 windows and 228 large rooms, with seven floors on each of its 43-meter-tall towers at the four corners. At the top of the towers is a minaret cone-like sliced ​​roof. Two of the towers were completed during the reign of Sultan Mahmud II and the other two during the reign of Sultan Abdülmecid.

The barracks have witnessed different uses in various periods. During the Crimean War, it was used for the residence and treatment of British soldiers between 1853 and 1856, and in 1854 Florence Nightingale came to look after the sick soldiers and stayed in the North-West tower. This tower still functions as the Florence Nightingale Museum. Balkan immigrants in 1921 and in 1950 stayed here. The building, which was a military secondary school between 1959-63, has been the First Army Command Headquarters since 1964. Selimiye Military Secondary School Museum is located in the southwest tower.

Bibliography:

Gözde Ramazanoğlu, “Osmanlı Yenileşme Hareketleri İçerisinde Selimiye Kışlası ve Yerleşim Alanı”, YTU, Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2003.

Gözde Ramazanoğlu, “Selimiye Kışlası: İstanbul’da XIX. yüzyılın ilk yarısında inşa edilen kışla”, İslam Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/selimiye-kislasi.

Filiz Güneri, “İstanbul Selimiye Kışlası ve Selimiye Camii”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Bitirme Tezi, 1966, http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/04016.pdf.

Gözde Ramazanoğlu, “Üsküdar’da Muallem Bostaniyan (Selimiye) Kışlası (1800-1809), Üsküdar Sempozyumu IV, https://www.academia.edu/8767003/%C3%9Csk%C3%BCdarda_Muallem_Bostaniyan_Selimiye_K%C4%B1%C5%9Flas%C4%B1_1800_1809_