Ayın Sanat Eseri – Ocak 2023 / Artwork of the Month – January 2023

Bu ay #GA_GüvenlikPortalı’nın kapak eseri, Kolombiyalı sanatçı Doris Salcedo’nun İstanbul Bienali için hazırladığı 2003 tarihli eseri.

1958 doğumlu Kolombiyalı sanatçı #DorisSalcedo, ülkesinin çatışmalı siyasi hayatının etkilerini sanat üretiminde yansıtır. Gençliği 1964’te başlayan FARC-Kolombiya çatışması ve Medellin gibi uyuşturucu kartellerinin toplumsal hayata olumsuz etkileri sırasında geçen Salcedo, savaşın insan hayatı üzerindeki etkisine dair yoğun duyarlılığını ürettiği işlerinde gösterir. Her ne kadar Kolombiya’da siyasi cinayetler, kaçırmalar, faili meçhul cinayetler gündelik hayatın parçası haline gelmiş olsa da Salcedo bunları kanıksamayı reddeder ve bu kayıpların ardında bıraktığı toplumsal travma üzerine çalışır.

Onun için savaşın yarattığı etki evrenseldir; sadece Kolombiya için değil, Bosna için de Ruanda için de tüm toplumlar için geçerlidir. Savaşın birey üzerindeki etkilerini özellikle kayıplar nezdinde ele alır; hayatını kaybeden insanların arkalarında bıraktıkları duygusal ve fiziksel boşluğu işler. Evlerine dönemeyecek insanların eski gündelik eşyaları onun için sanatsal temsil araçlarına dönüşür. Örneğin bir sandalye, üzerine oturanın artık gelmeyeceğini hatırlatan bir hafıza nesnesidir aynı zamanda.

Salcedo, 2003’te gerçekleşen 8. İstanbul Bienali’nde Karaköy’de iki binanın arasındaki boş bir arsayı 1,550 ahşap sandalye ile doldurarak bir enstalasyon gerçekleştirmiştir. Sandalyeler boş bir kutuya atılmış gibi mekânı doldurmaktadır, fakat yerleşimleri öyle ayarlanmıştır ki, sokağa bakan yüzeyde hiçbir çıkıntı oluşmaz, sandalyeler düz bir yüzey oluşturur. Bu enstalasyonda Salcedo insanlar üzerindeki organik, yıkıcı etkisine rağmen aslında savaşın karar alıcıların rasyonel ve soğukkanlı bir şekilde planladığı bir olgu olduğu fikrinden yola çıkmıştır ve bu tezatlığı göstermek istemiştir. Salcedo’nun sözleriyle, etraftaki tüm kargaşaya rağmen, sandalyeler şehrin dokusuna karışmış şekilde ‘orada sessizce oturmaktadır’.

Salcedo’nun 2002 yılında Palace of Justice Bogot’ta bir çatışmada hayatını kaybedenler anısına yerleştirdiği 280 sandalye, Kolombiya’da katledilen bir hemşirenin anısına yaptığı dikilmiş gül yapraklarından halı (A Flor de Piel), gene Kolombiya’da öldürülen gazeteci anısına katledildiği yolda güllerle yaptığı hafıza çalışması, Tate müzesinin zeminine yerleştirdiği çatlak (Shibboleth), hayatını kaybeden göçmenlerle ilgili Palimpsest isimli çalışması gibi sanat tarihine geçmiş önemli işleri bulunmaktadır.

 

***

 

This month’s cover artwork of #SecurityPortal is Doris Salcedo’s work for Istanbul Biennial dated 2003.

Born in 1958, Colombian artist Doris Salcedo reflects on the effects of her country’s conflictual political life in her art production. Salcedo, who spent her youth during the FARC-Colombia conflict that started in 1964 and the negative effects of drug cartels such as Medellin on social life, shows her intense sensitivity to the impact of war on human life in her works. Although political murders, kidnappings, and unsolved murders have become a part of daily life in Colombia, Salcedo refuses to get used to them and works on the social trauma left behind by these losses.

For her, the effect of war is universal. This is true for all societies, not only for Colombia but also for Bosnia or Rwanda. It deals with the effects of war on the individual, especially in terms of casualties. It deals with the emotional and physical emptiness left behind by people who lost their lives. The old daily belongings of people who cannot return to their homes turn into artistic representation tools for her. For example, a chair is also a memory object, reminding us that the person sitting on it will no longer come.

Salcedo completed an installation at the 8th Istanbul Biennial in 2003, filling an empty lot between two buildings in Karaköy with 1,550 wooden chairs. The chairs fill the space as if they were thrown into an empty box, but they are arranged in such a way that no protrusions form on the surface facing the street, the chairs form a flat surface. In this installation, Salcedo set out with the idea that despite its organic and destructive effect on people, war is actually a phenomenon that decision-makers planned rationally and calmly, and she wanted to show this contrast. In Salcedo’s words, despite all the tumult around, the chairs ‘sit there in silence‘ blending into the fabric of the city.

She has important works in the history of art, such as the 280 chairs that Salcedo placed in the memory of those who lost their lives in a conflict at the Palace of Justice Bogot in 2002, the carpet made of rose petals (A Flor de Piel) that she made in memory of a nurse who was killed in Colombia, the road she decorated with roses in memory of the murdered journalist in Colombia, the crack (Shibboleth) she placed on the floor of the Tate museum, and her work named Palimpsest about immigrants who lost their lives.

 

Kaynakça (Reference):
Katy Hessel, The Great Women’s Art Bulletin, The Guardian, 29.8.2022 https://www.theguardian.com/artanddesign/2022/aug/29/tower-chairs-doris-salcedo-putin-war
Liz Park, Momus, 23.11.2015 https://momus.ca/the-lips-of-a-wound-reflections-on-doris-salcedo/
Firdevs Sağlam, Kültürel Belleğin Sanatla Yeniden Deneyimlenmesi: Doris Salcedo Örneği, STD, Aralık 2020, ss.579-601. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1473570
https://publicdelivery.org/doris-salcedo-chairs/