Bu ay #GA_GüvenlikPortalı’nın kapak resmi, İtalyan sanatçı Carlo Collodi Lorenzini’nin 1883 tarihli “Pinokyo’nun Maceraları” eseri.
#Pinokyo’nun Maceraları eserinin yazarı Carlo Collodi, gençliğinde İtalya’nın birleşmesi (Risorgimento) için mücadele eden Toskanalı bir aktivist ve gazeteci. Avrupa’da 1814-15 Viyana Kongresi sonrası başlayan isyan hareketlerinin, özellikle 1848 Devrimlerinin etkisiyle İtalya’da Avusturya hakimiyetine karşı başlayan mücadeleye gönüllü olarak katılmış ve İtalyan birleşmesi için mücadele etmiştir.
Collodi, 1861’de İtalya’nın Krallık olarak birleşmesi sonrası ise kendini çocuk kitapları yazmaya verir. Pinokyo bir çocuk dergisinde dizi olarak çıkar ve 15 bölümden oluşur. Fakat son bölümde Pinokyo’nun ağaca asılıp ölmesiyle biten hikâye, çocukların büyük beğenisi ve editörün teşvikiyle 36 bölüme tamamlanır ve daha sonra da kitap olarak yayınlanır. Günümüzde en fazla dile çevrilen ve en çok baskısı yapılmış kitaplar arasında geçen Pinokyo, her ne kadar bir çocuk kitabı olarak geçse de içinde çocuk kaçakçılığından hapse atılmaya, hatta idama kadar çocukları ürkütecek pek çok olay içeren karanlık bir öyküdür.
Çocuk edebiyatının gelişimiyle birlikte değerlendirildiğinde, oldukça didaktik olan 18. yüzyıl eserleri gibi ders vermeyi ve dini temaları ön planda tutan; ama aynı zamanda eğlenceli bir macera sunan Pinokyo, yazarı Collodi’nin geçmişi ve düşüncelerinin etkisini taşır. Collodi dini bir eğitim almış, yetişkinliğinde ise dönemi için devrimci sayılacak milliyetçi hareketin içerisinde yer almıştır. Bu nedenle Pinokyo’nun Maceraları hem dini göndermelerle dolu hem de nihayetinde insanın kendini gerçekleştirmesi ve başkasının boyunduruğu altında yaşamamasına dair özgürleştirici bir tema içerir.
Pinokyo 1899’da ilk kez sahneye uyarlandıktan sonra 1911’de sinemaya geçmiş ve 1940’ta Walt Disney tarafından filmleştirilmiştir. Son olarak Guillermo del Toro tarafından filme çekilen Pinokyo öyküsünün, filme geçirilmiş versiyonlarının orijinal kitaptan farklı olduğu görülür. Del Toro’nun kısaltılmış Pinokyo uyarlamasında, İtalyan faşizminin günlük hayattaki etkisi görülür. Pinokyo’nun ölümsüz olduğu anlaşılınca zorla askere alınması, sirkte çalışırken Mussolini/il Duce’nin onu izlemeye gelmesi ve Pinokyo’nun tüm bunlara karşı naif savaş karşıtlığı filmdeki yönetmen yorumu olarak karşımıza çıkmaktadır. Oysa Mussolini döneminde Pinokyo imgesi komünizme karşı İtalyan gençliğini faşizm etrafında mobilize etmek için kampanyalarda kullanılan bir imge olmuştur.
Hikâyenin sonunda Pinokyo’nun gerçek bir çocuğa dönüşmesi ise, filmlerde aktarıldığı şekliyle kanlı canlı bir çocuğa dönüşmek yerine, Collodi’nin Risorgimento mücadelesine atıfla, özgürleşmek ve kimsenin boyunduruğu altında yaşamamak olarak okunabilir. İtalya’nın özgürleşmesi gibi, insanların da kukla gibi başkaları tarafından yönetilen değil; özgür iradeye sahip bireyler olmasının önemine dikkat çeken bir hikayedir Pinokyo.
***
This month’s cover photo of the #SecurityPortal is Italian writer Carlo Collodi Lorenzini’s #AdventuresofPinocchio dated 1883.
Carlo Collodi, the author of The Adventures of #Pinocchio, is a Tuscan activist and journalist who fought for Italian unification (Risorgimento) in his youth. He voluntarily participated in the struggle against Austrian domination in Italy with the influence of the rebel movements that started after the 1814-15 Vienna Congress in Europe, especially the 1848 Revolutions, and fought for Italian unification.
After the unification of Italy as a Kingdom in 1861, Collodi devoted himself to writing children’s books. Pinocchio appears as a series in a children’s magazine and consists of 15 episodes. The story ends with Pinocchio’s death by being hung from a tree in the last chapter. However, with the great admiration of the children and the editor’s encouragement, the story is completed into 36 chapters and later published as a book. Pinocchio, which is among the most translated and printed books today, is a dark story that includes many events that frighten children, from child trafficking to imprisonment and even execution, although it is a children’s book.
When evaluated together with the development of children’s literature, Pinocchio—which prioritizes teaching and religious themes like the 18th-century works, which are quite didactic but also offer an entertaining adventure—carries the influence of its author Collodi’s past and thoughts. Collodi received a religious education, and in his adulthood, he took part in the nationalist movement, which would be considered revolutionary for the time. This is why The Adventures of Pinocchio is both full of religious references and ultimately a liberating theme of self-realization and not living under the yoke of others.
After being adapted for the stage for the first time in 1899, Pinocchio was turned into a movie in 1911 and then by Walt Disney in 1940. Lately, the Pinocchio story filmed by Guillermo del Toro appears to be different from the original book. In Del Toro’s abridged version of Pinocchio, the influence of Italian fascism in daily life can be seen. When it was understood that Pinocchio was immortal, he was forced into the army. Mussolini/il Duce came to watch him while he was working in the circus, and Pinocchio’s naive anti-war opposition to all these appears as the director’s interpretation in the film. However, in the Mussolini era, the image of Pinocchio was used in campaigns to mobilize Italian youth against communism around fascism.
The transformation of Pinocchio into a real child at the end of the story, on the other hand, can be read as liberating and not living under the yoke of anyone, referring to Collodi’s struggle for Risorgimento, instead of turning into a living child as portrayed in the movies. Pinocchio is a story that draws attention to the importance of people being individuals with free will, not being ruled by others like puppets, just like in the liberation of Italy.